یادگیری ماشین یکی از مهم ترین الگوریتم های هوش مصنوعی است
یکی از حوزه های تکنولوژی که نقشی قابل توجه در بهبود سرویس های ارائه شده در تلفن های همراه و فضای مجازی دارد، یادگیری ماشینی است.
یادگیری ماشین(Machine learning) موضوع داغی است که اخیرا با نام های بزرگی چون گوگل و فیس بوک ساخته شده و با الگوریتم های بسیار پیچیده ای که بعضی اوقات مانند داستان های علمی تخیلی به نظر می رسند پیوند خورده است.
روشهای یادگیری ماشین (Machine Learning)، سیستمهای مختلف را قادر میکنند که یاد بگیرند، بررسی کنند و به ما پیشنهادهای کاربردی ارائه دهند. این سیستمها به مرور زمان که با دادهها، شبکهها و افراد تعامل دارند، باهوشتر میشوند. با استفاده از رویکردهای یادگیری ماشین و
هوش مصنوعی، این سیستمها قادر هستند ما را در حل مسائل مهم، کاربردی و روزمره یاری دهند. غالبا این کار با استفاده از دادههایی انجام میشود که به دلیل حجم زیاد و یا ماهیت نامفهوم، برای ما انسانها چندان قابل استفاده نیست.
تاکنون کاربردهای بسیار زیادی از هوش مصنوعی و یادگیری ماشین را در زندگی روزمره تجربه کردهایم. سرویسهای ایمیل برای تشخیص اسپم از الگوریتمهای یادگیری ماشین استفاده میکنند. سیستمهای پیشنهادگر، مرتبسازی نتایج موتورهای جستجو، تشخیص چهره خندان برای عکاسی خودکار، همگی نمونههای دیگری از کاربردهای یادگیری ماشین هستند.
ابزارها و روشهای مبتنی بر یادگیری ماشین، بر خلاف سایر ابداعات و اختراعات بشر، برای رفع محدودیتها و نیازهای فیزیکی نیستند، بلکه هدف آنها ساختن سیستمهایی است که به جای انسان بیاندیشند، یاد بگیرند و یاد بدهند.
در طی یک دهه آینده، به نظر میرسد که ما شاهد استفاده هر چه بیشتر یادگیری ماشین در طراحی سیستمهای دارای تعامل با انسان خواهیم بود.
یادگیری ماشین چیست؟
این شاخه به این معنا است که ماشین بتواند برنامه، ساختار یا دادههایش را بر اساس ورودیها یا در پاسخ به اطلاعات خارجی، به نحوی تغییر دهد که رفتارش به آن چه از او انتظار میرود نزدیکتر شود، به عبارت دیگر میتوان گفت یعنی قدرت تجزیه تحلیل داشته باشد.
یادگیری ماشین سالهاست که توسط شرکتهای بزرگ در ابعاد کوچک استفاده میشود. مثلا آمازون با رصد کلیکها و علاقهمندیهای افراد سعی در یافتن سلیقههای فرد کرده و تبلیغاتی متناسب با آن برای وی نشان میدهد، گوگل در زمینه جستجوهای اینترنتی و فیسبوک در زمینه شبکههای اجتماعی اقدام مشابه را انجام میدهد و پستهای مورد علاقه افراد را برایشان به نمایش در میآورد.
در این نوشتار قصد داریم به معرفی چند الگوریتم هوش مصنوعی بپردازیم که در زمینه یادگیری ماشین نیز بسیار پرطرفدار هستند.
طبقه بندی مشکلات یادگیری ماشین
سه طبقه بندی اصلی از وظایف یادگیری ماشین وجود دارد:
- یادگیری تحت نظارت: مدل با استفاده از یک مجموعه شناخته شده “داده های آموزشی” ساخته شده است که شامل تمام ویژگی ها و همچنین مقادیر شناخته شده (“برچسب ها”) خروجی است که ما در حال تلاش برای مدل سازی آن هستیم. هدف از تکنیک های یادگیری تحت نظارت، رسیدن به یک مدل است که ویژگی های ورودی را برحسب برچسب ها نشان می دهد.
- یادگیری بدون نظارت: خروجی این الگوریتم یادگیری، برچسب ها نیستند؛ هدف این روش کشف ساختار ناشناخته مانند خوشه ها clutsters و یا الگوهای دیگر است.
- یادگیری تقویتی: الگوریتم پاداش و مجازات را بر اساس موفقیت آن در دستیابی به یک هدف خاص به ارمغان می آورد – به عنوان مثال، یک الگوریتم Go برای تغییرات در یک مدل که باعث افزایش نسبت زمان برنده شدن مدل و مجازات برای تغییراتی که قصد کاهش آن را دارد.این الگوریتم قصد دارد پاداش را به حداکثر و مجازات را به حداقل برساند.
وظایف همچنین می تواند بر اساس خروجی مورد نظر از مدل یادگیری طبقه بندی شود. سه تار از رایج ترین ها عبارتند از:
طبقه بندی: داده ها به دو یا چند کلاس یا “برچسب ها” تقسیم می شوند (مثلا “hotdog” در مقابل “not hotdog “) و هدف عمل یادگیری این است که یک مدل تولید کند که ورودی ها را به یکی یا بیشتر از این برچسبها اختصاص دهد.
رگرسیون: خروجی یک عدد پیوسته (به عنوان مثال قیمت کالای خاص، تولید یک چاه نفت ثابت شده) به جای طبقه بندی گسسته است، و همچنین فراهم سازی مدل و برآورد خروجی هدف.
خوشه بندی: آنالوگ بدون نظارت برای طبقه بندی؛ ورودی ها باید به گروه ها تقسیم شوند، اما قبل از ساخت مدل، گروه ها شناخته نمی شوند.مثال کاربرد: پیش بینی قیمت خانه
میتوان گفت یادگیری تقویتی مانند یادگیری مبتنی بر آزمون و خطای انسان است. یادگیری تقویتی برای ایجاد استراتژیها کاربرد دارد. کاربرد یادگیری تقویتی در آموزش بازیها به رایانهها است. برای نمونه میتوان شرکت DeepMind را نام برد که در سال ۲۰۱۴ توسط گوگل خریداری شد. این شرکت تلاش میکند تا به الگوریتم خود، بازی قدیمی و معروف آتاری (Atari) را آموزش دهد. آلفاگو (AlphaGo) سامانه هوش مصنوعی که توسط گروه DeepMind گوگل برای انجام بازی Go طراحی شده توانست قهرمان جهانی این بازی را شکست دهد.